Tác hại của Formaldehyde: Hiểu Biết và Giải Pháp

Trong cuộc sống hiện đại, formaldehyde đã trở thành một chất hóa học quen thuộc trong nhiều sản phẩm và vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, ít ai nhận thức được rằng tác hại của formaldehyde không chỉ dừng lại ở việc gây mùi khó chịu, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Từ chứng bệnh hô hấp cho đến nguy cơ ung thư, sự hiện diện của formaldehyde trong không khí có thể gây ra những hệ lụy nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ em, người già và phụ nữ mang thai. 

Bài viết này SmartClean sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về tác hại của formaldehyde, cách nhận biết và những giải pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình.

Formaldehyde là gì, có độc không?

Formaldehyde, với công thức hóa học CH₂O, là một hợp chất hữu cơ bay hơi (VOCs) có mặt trong nhiều sản phẩm tiêu dùng và vật liệu xây dựng. Nó được tồn tại dưới dạng khí không màu, có mùi hăng đặc trưng và có khả năng hòa tan trong nước. Formaldehyde thường được sử dụng trong ngành công nghiệp để sản xuất nhựa, chất kết dính và các sản phẩm khác.

Tuy nhiên, formaldehyde cũng được coi là chất độc hại. Tổ chức Quốc tế Nghiên cứu Ung thư (IARC) đã phân loại formaldehyde là chất gây ung thư cho người, đặc biệt khi tiếp xúc lâu dài với nồng độ cao. Sự hiện diện của formaldehyde trong không khí, đặc biệt trong các không gian kín như văn phòng và nhà ở, dễ dàng nhận biết với mùi hôi cay mắt. Formaldehyde có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Formaldehyde là gì, có độc không?

Tác hại của formaldehyde

Tác hại của formaldehyde đối với trẻ em và người già

Trẻ em và người già là hai nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất khi tiếp xúc với formaldehyde. Bởi nhóm này có hệ miễn dịch yếu, dễ bị ảnh hưởng bởi các chất độc hại có trong không khí, đặc biệt là formaldehyde. Đối với trẻ em, hệ hô hấp của trẻ em chưa phát triển hoàn chỉnh, khi tiếp xúc lâu dài với formaldehyde, có thể gây ra các triệu chứng như ho, khó thở và lặp lại các cơn hen suyễn. 

Người già thường có hệ miễn dịch yếu, khi tiếp xúc với formaldehyde có thể làm trầm trọng thêm các bệnh hô hấp mãn tính và gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Tác hại của formaldehyde đối với người nam và nữ

Formaldehyde không chỉ gây ảnh hưởng chung đến sức khỏe mà còn tác động khác nhau đến nam và nữ giới.

• Đối với nam giới:
  • Tiếp xúc lâu dài có thể ảnh hưởng đến hệ sinh sản, làm suy giảm chất lượng tinh trùng, giảm số lượng tinh trùng và làm tăng nguy cơ vô sinh nam.
  • Một số nghiên cứu chỉ ra rằng formaldehyde có thể liên quan đến giảm testosterone, gây mất cân bằng nội tiết tố nam.
  • Nếu tiếp xúc với nồng độ cao, có thể gây mệt mỏi mãn tính, suy giảm chức năng gan do hóa chất này được hấp thụ qua đường hô hấp và da.
• Đối với nữ giới:
  • Nữ giới thường nhạy cảm hơn với formaldehyde do cơ địa và hệ thống nội tiết tố. Tiếp xúc với formaldehyde có thể gây kinh nguyệt không đều, rối loạn hormone.
  • Nếu tiếp xúc thường xuyên qua mỹ phẩm, sơn móng tay hoặc các sản phẩm chăm sóc cá nhân có chứa formaldehyde, có thể gây viêm da, kích ứng da, dị ứng.
  • Formaldehyde còn có thể gây ảnh hưởng đến tóc và da đầu, khiến tóc dễ gãy rụng hơn.

Tác hại của formaldehyde đối với phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai là đối tượng cần được bảo vệ khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường, trong đó có formaldehyde. Tiếp xúc với formaldehyde trong thai kỳ có thể gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi, đặc biệt là ảnh hưởng đến hệ thần kinh và hô hấp.Một số nghiên cứu cho thấy, mẹ bầu tiếp xúc với formaldehyde nồng độ cao có nguy cơ sảy thai cao hơn bình thường. Nếu thai phụ bị tiếp xúc với formaldehyde thường xuyên (ví dụ trong môi trường làm việc hoặc ở nhà), có thể làm tăng nguy cơ sinh non, bé sinh nhẹ cân.

Ngoài ra, Formaldehyde còn có thể gây buồn nôn, đau đầu, chóng mặt, suy nhược cơ thể trong thai kỳ.

Triệu chứng Sick Building Syndrome là gì, ảnh hưởng như thế nào?

Sick Building Syndrome (SBS) hay hội chứng nhà kín là một tình trạng xảy ra khi con người bị ảnh hưởng bởi chất lượng không khí trong nhà hoặc văn phòng.

• Formaldehyde là một trong những tác nhân gây ra SBS phổ biến nhất, do nó phát tán từ nội thất, sơn, keo dán, thảm và các vật liệu xây dựng khác.
• Các triệu chứng của SBS do formaldehyde gây ra bao gồm:
  • Mệt mỏi, đau đầu, mất tập trung
  • Khó thở, kích ứng mắt, mũi, họng
  • Chóng mặt, buồn nôn
  • Da khô, dị ứng, phát ban
• Hội chứng này thường xảy ra trong các tòa nhà mới, văn phòng có hệ thống thông gió kém hoặc nhà ở sử dụng nhiều nội thất công nghiệp.
• Nếu không có giải pháp xử lý, SBS có thể gây suy giảm sức khỏe lâu dài và ảnh hưởng đến năng suất làm việc.

Formaldehyde được ứng dụng như thế nào

Formaldehyde được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nhờ khả năng kháng khuẩn, chống thấm và bảo quản. Một số ứng dụng phổ biến của formaldehyde gồm:

• Sản xuất vật liệu xây dựng: Formaldehyde có trong keo dán gỗ công nghiệp (ván MDF, ván ép, laminate) giúp tăng độ bền và khả năng chống ẩm.
• Công nghiệp dệt may: Được dùng trong xử lý vải để tạo độ bền, chống nhăn, chống co rút.
• Sản xuất nhựa và hóa chất: Formaldehyde là thành phần chính trong nhựa urea-formaldehyde và phenol-formaldehyde, ứng dụng trong sản xuất đồ nhựa, sơn, chất kết dính.
• Dược phẩm và y tế: Formaldehyde được sử dụng để bảo quản mô bệnh phẩm, tiệt trùng thiết bị y tế, sản xuất vaccine.
• Sản xuất mỹ phẩm: Một số mỹ phẩm, đặc biệt là sơn móng tay, dầu gội, kem dưỡng, có thể chứa formaldehyde hoặc chất giải phóng formaldehyde để bảo quản sản phẩm.

Formaldehyde được ứng dụng như thế nào?

Những sản phẩm nào thường chứa formaldehyde

Nhiều sản phẩm tiêu dùng hàng ngày có thể chứa formaldehyde, bao gồm:

• Nội thất gỗ công nghiệp: Các loại ván ép, MDF thường sử dụng formaldehyde trong quá trình sản xuất. Nhất là mùi tủ gỗ mới. Vì vậy việc khử mùi tủ gỗ mới và khử mùi tủ gỗ công nghiệp là cần thiết trước khi đưa vào sử dụng
• Sơn và keo dán: Formaldehyde là thành phần phổ biến trong nhiều loại sơn và keo dán.
• Thảm và vật liệu trải sàn: Nhiều loại thảm chứa formaldehyde từ các chất kết dính được sử dụng trong sản xuất.
• Sản phẩm chăm sóc cá nhân: Một số sản phẩm mỹ phẩm và dược phẩm cũng có thể chứa formaldehyde.

Cách nhận biết mùi formaldehyde

Mùi formaldehyde có thể được nhận diện dễ dàng qua mùi hăng và cay mắt. Khi có sự hiện diện của formaldehyde trong không khí, bạn có thể cảm thấy mùi hôi cay mắt, ngứa mắt hoặc họng. Nếu bạn cảm thấy mùi hôi cay mắt, có khả năng không khí xung quanh đang chứa formaldehyde.

Đặc biệt, formaldehyde dễ dàng nhận biết ở khu vực chứa vật liệu xây dựng gỗ như mùi hôi cay gỗ công nghiệp. Việc khử mùi formaldehyde trở nên vô cùng cần thiết.

Cách khử mùi formaldehyde hiệu quả

Formaldehyde là chất gây ô nhiễm không khí thường xuất hiện trong nội thất mới, sản phẩm dệt may, sản phẩm gia dụng và nhiều lĩnh vực khác. Để khử mùi formaldehyde hiệu quả, có một số phương pháp khử mùi sau:

Khử mùi bằng máy khử mùi Biozone

Các dòng máy Biozone sử dụng công nghệ PhotoPlasma™ để khử khuẩn và loại bỏ các mùi hôi khó chịu. Công nghệ này tạo ra các gốc phản ứng từ oxi và hơi nước thông qua đèn UV đặc biệt. Các gốc này bao gồm các gốc oxy phản ứng, các gốc tự do, ion âm, ozone và UV-C, chủ động bắt giữ các chất gây ô nhiễm trong không khí và nhanh chóng phá hủy chúng. Kết quả là, formaldehyde được loại bỏ hoàn toàn, giúp không gian sống trong lành hơn.

Hiệu quả khử trùng của máy Biozone:

• Loại bỏ vi khuẩn trong không khí: 99.48%
• Loại bỏ vi khuẩn bề mặt: 99.99%
• TVOCs: 95.13%
• Khử mùi Formaldehyde: 100%

XEM NGAY các dòng máy khử mùi Biozone tại SmartClean

Khử mùi bằng dung dịch MassClear

Mass Clear là giải pháp khử mùi Formaldehyde toàn diện, đã được kiểm nghiệm và chứng nhận bởi nhiều tổ chức uy tín:

• Hiệu quả khử mùi formaldehyde: Giảm nồng độ formaldehyde từ 20ppm hoặc 0.1mg/m³ xuống 0ppm hoặc 0mg/m³.
• Hiệu quả với mọi không gian: Duy trì không gian sạch lâu dài, khử mùi bàn ghế, thảm, sàn gỗ, sơn tường v.v. Từ đó, khử mùi tủ gỗ mới và mùi gỗ công nghiệp hiệu quả.
• Chứng nhận quốc tế: Kiểm nghiệm và chứng nhận an toàn bởi Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Thực phẩm Nhật Bản.
• Uy tín và đáng tin cậy: Đã được cài đặt và sử dụng tại 13 quốc gia trên thế giới, bao gồm Nhật Bản, Mỹ và các nước châu Á.
• Vượt qua kiểm tra của UNIDO, chứng minh tính an toàn và hiệu quả.

Xem thông tin chi tiết về dung dịch khử mùi MassClear TẠI ĐÂY

Bộ đôi khử mùi Formaldehyde hoàn hảo: Máy khử mùi Biozone và dung dịch Massclear

Dù máy Biozone và dung dịch MassClear đều có khả năng loại bỏ formaldehyde hiệu quả khi sử dụng riêng lẻ, nhưng khi kết hợp cả hai, chúng tạo nên một giải pháp toàn diện giúp xử lý triệt để formaldehyde trong không gian sống.

Tại sao cần kết hợp cả 2?

Formaldehyde không chỉ tồn tại trong không khí mà còn có trong bề mặt đồ nội thất, tường, sàn nhà và các vật dụng bằng gỗ công nghiệp. Nếu chỉ dùng một phương pháp đơn lẻ, việc khử mùi có thể chưa đạt hiệu quả tối ưu:

• Máy Biozone chủ yếu hoạt động trong không khí, tạo ra các gốc phản ứng giúp phá vỡ cấu trúc formaldehyde và các chất gây ô nhiễm khác. Tuy nhiên, máy không thể xử lý formaldehyde đã bám vào bề mặt vật liệu.
• Dung dịch MassClear có khả năng loại bỏ formaldehyde bám trên bề mặt gỗ, vải, rèm cửa và các vật dụng khác. Đồng thời, nó duy trì hiệu quả khử mùi trong thời gian dài, giúp ngăn chặn formaldehyde tiếp tục phát tán ra không khí.

Vì vậy, nếu chỉ sử dụng máy Biozone, formaldehyde có thể vẫn còn trên bề mặt đồ nội thất và tiếp tục bay hơi vào không khí. Ngược lại, nếu chỉ sử dụng MassClear mà không có sự hỗ trợ của máy Biozone, không khí vẫn có thể chứa các hạt formaldehyde lơ lửng chưa bị loại bỏ hoàn toàn. Kết hợp cả hai giúp loại bỏ 100% formaldehyde trong không gian sống, mang lại hiệu quả cao nhất và duy trì không khí trong lành lâu dài.

Bộ đôi khử mùi Formaldehyde hoàn hảo: Máy khử mùi Biozone và dung dịch Massclear

Lưu ý khi khử mùi formaldehyde

Việc loại bỏ formaldehyde khỏi không gian sống đòi hỏi sự cẩn trọng và đúng phương pháp. Dưới đây là những điều quan trọng cần lưu ý để đảm bảo hiệu quả và an toàn:

Đảm bảo thông gió tốt trong không gian

Formaldehyde có thể tồn tại trong không khí và liên tục phát tán từ đồ nội thất, vật liệu xây dựng, thảm, rèm cửa,… Vì vậy, việc thông gió là bước quan trọng để giảm nồng độ formaldehyde trong không gian sống.

Cách thực hiện:

• Mở cửa sổ, cửa ra vào để không khí lưu thông tốt hơn.
• Sử dụng quạt thông gió hoặc máy lọc không khí để đẩy khí độc ra ngoài.
• Nếu có thể, hãy sử dụng hệ thống thông gió tự nhiên kết hợp với cây xanh có khả năng hấp thụ formaldehyde, như lưỡi hổ, trầu bà, dương xỉ.

Sử dụng sản phẩm có nguồn gốc rõ ràng và đã được kiểm nghiệm

Hiện nay, có nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng khử formaldehyde, nhưng không phải sản phẩm nào cũng thực sự hiệu quả hoặc an toàn.

Khi chọn sản phẩm khử mùi formaldehyde, cần:

• Ưu tiên các sản phẩm đã được kiểm nghiệm bởi các tổ chức uy tín như Kaken Test Center (Nhật Bản), UNIDO, hoặc các phòng thí nghiệm độc lập.
• Tránh sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc, có chứa hóa chất mạnh có thể gây tác dụng phụ hoặc làm ô nhiễm không khí trong nhà.
• Nếu sử dụng dung dịch khử mùi, hãy kiểm tra thành phần để đảm bảo chúng không chứa chất độc hại thứ cấp.

Theo dõi nồng độ formaldehyde trong không khí để đảm bảo an toàn

Formaldehyde là một chất có thể bay hơi liên tục, vì vậy việc khử mùi một lần không có nghĩa là nó sẽ không quay trở lại. Cần theo dõi để đảm bảo nồng độ formaldehyde trong không gian luôn ở mức an toàn (< 0.1 mg/m³ theo tiêu chuẩn của WHO).

Các cách theo dõi nồng độ formaldehyde:

• Sử dụng máy đo khí formaldehyde chuyên dụng để kiểm tra định kỳ.
• Nếu không có máy đo, có thể thuê dịch vụ kiểm tra chất lượng không khí tại nhà.
• Lưu ý các dấu hiệu bất thường như mắt cay, khó thở, đau đầu, mùi hăng khó chịu—đây có thể là dấu hiệu formaldehyde vẫn tồn tại ở mức cao.

Một số sai lầm khi khử mùi formaldehyde

Tác hại của formaldehyde đã được nhiều nghiên cứu khoa học chứng minh. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách khử mùi formaldehyde đúng. Nhiều người khi cố gắng loại bỏ formaldehyde lại mắc phải một số sai lầm khiến quá trình khử mùi không hiệu quả, thậm chí có thể gây hại cho sức khỏe. Dưới đây là những sai lầm phổ biến cần tránh:

Sử dụng hóa chất mạnh không rõ nguồn gốc

Một số người sử dụng các dung dịch tẩy rửa hoặc hóa chất có tính oxi hóa mạnh để khử mùi formaldehyde, nhưng điều này có thể gây tác dụng ngược:

• Hóa chất mạnh có thể tạo ra phản ứng phụ, sản sinh thêm các khí độc hại khác như axit hữu cơ hoặc hợp chất dễ bay hơi nguy hiểm (VOCs).
• Một số sản phẩm tẩy rửa mạnh còn để lại dư lượng hóa chất trên bề mặt đồ vật, gây nguy cơ tiếp xúc hóa học lâu dài.

Giải pháp đúng: Chỉ sử dụng các sản phẩm đã qua kiểm nghiệm an toàn, như dung dịch MassClear – không tạo ra chất độc thứ cấp sau khi sử dụng.

Không thông gió, giữ không gian kín quá lâu

Một sai lầm lớn là bịt kín không gian sau khi sử dụng các sản phẩm khử mùi, với suy nghĩ rằng như vậy sẽ giúp hiệu quả cao hơn.

Điều này có thể dẫn đến sự tích tụ của khí formaldehyde, làm nồng độ tăng lên thay vì giảm đi.

Giải pháp đúng: Luôn mở cửa thông thoáng sau khi khử mùi, kết hợp quạt hoặc hệ thống lọc không khí để đẩy nhanh quá trình loại bỏ formaldehyde.

Chỉ khử mùi mà không kiểm tra nguồn gốc formaldehyde

Nhiều người chỉ tập trung vào việc loại bỏ mùi mà không tìm hiểu đâu là nguồn phát thải chính của formaldehyde trong nhà.

Formaldehyde thường phát sinh từ:

• Đồ nội thất làm từ gỗ công nghiệp (MDF, HDF, gỗ ép, ván dăm,…) do keo dán chứa formaldehyde. Mùi hôi cay gỗ công nghiệp là dấu hiệu dễ nhận biết khi có formaldehyde trong không khí.
• Sơn tường, keo dán, thảm trải sàn, rèm cửa—đây đều là những nguồn phát thải tiềm tàng.
• Khói thuốc lá, bếp gas, xe cộ trong nhà để xe cũng có thể góp phần làm tăng nồng độ formaldehyde trong không khí.

Giải pháp đúng:

• Trước khi tiến hành khử mùi, cần xác định và hạn chế tối đa các nguồn phát sinh formaldehyde.
• Nếu có thể, hãy chọn đồ nội thất đạt tiêu chuẩn E1 hoặc E0 (tiêu chuẩn phát thải formaldehyde thấp theo quy định châu Âu).

Chỉ sử dụng một phương pháp duy nhất để khử mùi

Một số người chỉ dùng máy lọc không khí hoặc chỉ dùng dung dịch khử mùi, nhưng như đã phân tích ở trên, chỉ một phương pháp đơn lẻ sẽ không thể loại bỏ hoàn toàn formaldehyde.

Giải pháp đúng: Kết hợp cả máy Biozone để xử lý không khí và MassClear để xử lý bề mặt, đảm bảo loại bỏ triệt để formaldehyde trong không gian sống.

Kết luận

Formaldehyde là một hợp chất hữu ích trong nhiều ứng dụng công nghiệp, nhưng cũng tiềm tàng nhiều rủi ro cho sức khỏe con người. Tác hại của formaldehyde đối với sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ em, người già và phụ nữ mang thai, là điều không thể xem nhẹ. Việc nhận biết các sản phẩm chứa formaldehyde và áp dụng các biện pháp khử mùi hiệu quả là rất cần thiết để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Hãy cân nhắc sử dụng các giải pháp tiên tiến như máy khử mùi Biozone và dung dịch MassClear để tạo ra không gian sống trong lành và an toàn hơn.